Rak je jedan od vodećih uzroka smrtnosti širom svijeta. Dokazano je da mesne prerađevine mogu da prouzrokuju nastanak tumora, ali ovo nisu jedine kancerogene namirnice.
Kao što pojedinim namirnicama možete da spriječite nastanak i razvoj kancerogenih ćelija, tako postoje i one koje povećavaju rizik od ove bolesti i koje bi trebalo da izbjegavate i da ih jedete u što manjim količinama.
Kancerogene namirnice
1 Crveno meso i mesne prerađevine
Istraživanja pokazuju da pretjerano konzumiranje crvenog mesa povećava šanse za razvoj raka. Pored toga, i meso konzervisano dimljenjem, stvrdnjavanjem, soljenjem ili meso koje sadrži hemijske konzervanse, povezuje se sa povećanim rizikom od raka debelog crijeva. Prema izvještaju SZO, samo 50 grama mesnih prerađevina dnevno povećava šansu od raka debelog crijeva za čak 18 procenata.
Većina mesnih prerađevina u sebi sadrže kancerogeni sastojak poznat kao natrijum-nitrit, koji se koristi da bi pakovano meso dobilo jarko crvenu boju i izgledalo svježe. Kobasice, slanina, salame, hrenovke, paštete, i razni drugi mesni proizvodi sadrže ove hemijske konzervanse, boje i aditive koje treba da ih učine dugotrajnim i privlačnim na oko, a koji su izazivači raka.
2 Tovljeni losos
Riba, naročito losos, je jedna od najzdravijih namirnica na svijetu jer je bogat proteinima i masnim kiselinama koje jačaju srce. Takođe, ova riba je pogodna za zglobove, tkivo i kosti. Ipak, to se odnosi na “divljeg” lososa koji živi i hrani se u prirodi, a ne i na tovljenog lososa u ribnjaku koji sadrži znatno manje količine vitamina D i veliku količinu raznih kontaminirajućih i kancerogenih materija, kao što su PCB (polychlorinated biphenyls), pesticidi i antibiotici.
3 Konzervisani paradajz
Paradajz je jedna od najzdravijih namirnica jer sadrži antioksidanse poput likopena, luteina, beta karotena i holina i izuzetno je bogat izvor vitamina A, C i folne kiseline. Međutim, konzervisanje paradajza ima nepovoljna svojstva i izaziva rak. Unutrašnjost ambalaže naime sadrži bisfenol-A (BPA), hemikaliju koja se ponaša kao estrogen i koja remeti hormonalnu aktivnost organizma. Istraživanja povezuju BPA sa srčanim oboljenjima, oštećenjima crijeva, neplodnošću, a pokazuju i povećan rizik od raka dojke i prostate.
4 Jabuke i druge vrste “prljavog” voća
Prema istraživanju američke radne grupe za životnu sredinu, namirnice koje u prosjeku sadrže najviše pesticida su jabuke. Čak 98 odsto od 700 testiranih uzoraka jabuka sadržao je pesticide. Ostale visoko kontaminirane namirnice uključuju grožđe, jagode, krompir i narandže. Od testiranih uzoraka, više od 90% posto sadrži tragove pesticida. Pored toga što su otrovni za ljude, pesticidi mogu povećati rizik od nekih vrsta raka, a pojedina istraživanja pokazuju da izloženost majki može povećati rizik od smanjenja koeficijenta inteligencije i hiperkinetičkog poremećaja kod djece. Dakle, vodite računa da dobro operete voće i povrće.
5 Bijelo brašno
Rafinisano bijelo brašno je svuda oko nas i najčešći je sastojak svake hrane, ali velika količina ugljenih hidrata je pravi razlog za brigu. Jedna studija pokazala je da se konzumacijom rafiniranih ugljenih hidrata povećava rizik od dobijanja raka dojke kod žena za nevjerovatnih 220 odsto. Hrana koja ima visok glikemijski indeks (GI) odgovorna je za nagli skok šećera u organizmu, što osim insulinske rezistentnosti, može da izazove napredovanje i širenje raka.
6 Grickalice od krompira
Čips, pomfrit i slični prženi proizvodi sadrže trans masti pa su zbog toga rizični po ljudsko zdravlje. Čak i veoma mala porcija grickalica od krompira dovoljna je da značajno povisi nivo holesterola. Razna istraživanja pokazala su da ove namirnice, takođe, u znatnoj mjeri sadrže kancerogenu supstancu akrilamid koji nastaje pri visokim temperaturama, odnosno prilikom prženja.
7 Kokice iz mikrovalne
Kokice su možda najzdravija grickalica na svijetu, ali one napravljene na šporetu, u šerpi. Iako su kokice iz mikrovalne brže gotove i ima ih s raznim ukusima i aromama, one su najnezdraviji izbor što se tiče grickalica. Prema istraživanjima hemikalije koje se nalaze u unutrašnjem omotaču kese, uključujući perfluorooktansku kiselinu (PFOA) koja može biti uzrok nastanka raka jetre, testisa i pankreasa. Prilikom spremanja kokica u mikrovalnoj, hemikalije isparavaju i povlače se u njihovu unutrašnjost. Pored toga, dijacetil (diacetyl) koji se nalazi u ovim kokicama dokazano oštećuje i pluća.
8 Dijetalni proizvodi
Gojaznost može biti uzročnik raznih oboljenja kao što su neke vrste tumora, hipertenzija ili dijabetes. Međutim, iako dijetalni proizvodi mogu da vam pomognu da izgubite neželjene kilograme, oni imaju tendenciju da sadrže aspartam (veštački zaslađivač), vještačke boje, hemikalije i GMO koji dodatno povećavaju rizik od raka. Ukoliko želite da oslabite, savjetujemo vam da smanjite redovne obroke i uvrstite fizičke aktivnosti u vašu svakodnevicu, umjesto da posežete ka dijetalnim namirnicama.
9 Gazirana pića
Gazirana pića sadrže veliku količinu kalorija, šećera i dodatih sastojaka, poput vještačkih boja koje su kancerogene, a nemaju hranjivu vrijednost. Uobičajen hemijski dodatak, kao što je boja karamele i njen derivat 4-methylimidazole (4-MI) bili su povezani sa izazivačima raka. Istraživanje koje je proveo Univerzitet u Minesoti pokazuje da osobe koje popiju minimalno dva gazirana pića u toku sedmice skoro udvostručuju rizik od dobijanja raka pankreasa.
10 Alkohol
Alkoholna pića naučno su dokazani uzročnik karcinoma, ali se o tome malo govori. Rizik od raka nije povećan samo kod osoba koje boluju od alkoholne zavisnosti, nego su u opasnosti i oni koji periodično, ali redovno, popiju neko alkoholno piće. Alkohol povećava rizik od nastanka čak sedam različitih vrsta karcinoma, uključujući rak dojke i usne duplje. Najčešći tipovi raka kod osoba koje konzumiraju alkohol su rak pankreasa i jetre.